ریخته گری یک صنعت بسیار مهم و کاربردی است که از دیرباز احتیاجات انسان را برآورده کرده است. در طول زمان و با در نظر گرفتن امکانات مختلف، فناوری‌های زیادی در شیوه انجام ریخته گری و چگونگی استفاده از مواد آن شکل گرفتند. در این مقاله از سایت پارس نگین البرز قصد داریم تا راجع به مواد اولیه ریخته گری، چگونگی استفاده از آن‌ها، کیفیت مطلوب مواد و… صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
مهم‌ترین مواد ریخته گری کدام‌ها هستند؟
در ادامه به ترتیب مهم‌ترین موادی که برای ریختن گری استفاده می‌شوند را معرفی می‌کنیم.
-
ماسه:
از زمان گذشته تا کنون، ماسه در انجام انواع فرآیندهای ریخته گری نقش بسزایی داشته است. ماسه خود انواع مختلفی دارد. بسته به فعالیت مورد نظر در ریخته گری از یک نوع مناسب ماسه استفاده می‌کنیم.
نقش اصلی ماسه در فرآیندهای ریخته گری، تولید قالب است. این ماده می‌تواند به عنوان قالب فولاد، آلومینیوم، مس، آهن و..و عمل کند. همچنین می‌تواند به عنوان ماده نسوز در ساخت کوره‌های شیشه‌ای، سرامیکی و سیمانی هم مورد استفاده قرار بگیرد.
همانطور که اشاره کردیم، ماسه‌های انواع مختلفی دارند که از جمله آن‌ها میتوان به: ماسه سیلیسی، کرومیتی، شاموتی، زیرکُنی، اولیوین، سیلیکات آهن اشاره کرد. ماسه سیلیسی پر مصرف ترین ماسه در ریخته گری است. دلیل این امر هم بخاطر دسترسی خوب به این ماده و ارزان بودن قسمت آن به نسبت دیگر انواع ماسه است.
-
شمش:
یکی دیگر از مواد اولیه ریخته گری شمش است که به آن قطعه اولیه فلزی هم گفته می‌شود. این شمش‌‌ها از ملزومات ریخته گری هستند. خالص بودن این قطعات بسزا مهم است چرا که پس از ذوب میتوان آن‌ها را به انواع اشکال مختلف ریخته گری نمود. به همین دلیل خالص بودن این قطعه از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع میتوان گفت این محصولات نیم ساخته هستند؛ یعنی مقداری فرآوری شده اند اما هنوز به فرم مطلوب ما تبدیل نشده‌اند.
امروزه به قالب‌هایی که طول آن‌ها کمتر از 2 متر باشد، شمش گفته می‌شود. البته شمش‌های بزرگ‌تری هم هستند که مصارف خاصی دارند. علاوه بر شمش، ضایعات فلزی هم می‌توانند به عنوان قطعه فلزی اولیه مورد استفاده قرار بگیرد؛ که در این میان ضایعات فلزی از جمله شایع‌ترین قطعات فلزی مورد استفاده هستند.
-
فروآلیاژها
فروآلیاژها از دیگر مواد مهم ریخته گری هستند که وجود آن‌ها الزامی است. این مواد آلیاژ هستند (از ترکیب چندین عنصر طبیعی ساخته شده‌اند) مهم‌ترین آلیاژها از جنس آهن، سیلیکون و منگنز هستند.
مهم‌ترین نقش فروآلیاژها در ریخته گری ایجاد تغییر در خواص نهایی محصول است و می‌توانند خواص قطعه نهایی را بهینه کنند. مهم‌ترین انواع فروآلیاژها که در صنعت استفاده می‌شوند، شامل: فرومنگنز، فروسیلیس، فروکروم و‌فرومولیبدن هستند.
-
کمک ذوب
مورد بعدی در لیست مواد اولیه ریخته گری کمک ذوب‌ها هستند. از این مواد برای مشتعل کردن، گداختن، و کاهش دمای ذوب استفاده می‌شود. اشکال مختلفی مثل: کانی، سنگ و ترکیبات دیگر مصنوعی برای مواد کمک ذوب شناسایی شده است.
چند مثال مشهور برای انواع کمک ذوب‌ها: روان ساز کننده‌ها، اگزوترم، پودر زغال، بنتونیت و…
-
جوانه زا
جوانه زا کمک میکند تا این مواد سریع‌تر منجمد شوند. به بیان دیگر این مواد به عنوان پاسگاه‌های اصلی شروع منجمد شدن عمل می‌کنند و هریک به عنوان یک مرکز تبلور عمل میکند.
جوانه زا یکی از مواد اولیه ریخته گری است و باعث می‌شود تا استحکام، سختی و انعطاف پذیری افزایش پیدا کند. معمولا جوانه زا ماده ای است که بر پایه فروسیلیس و یا زیرکونیوم، باریوم و استرانسیوم ساخته شده است.
-
گرافیت و کک متالورژی
کک و گرافیت برای ریخته گری لازم هستند. شما می‌توانید از ترکیب ماده گرافیت با یک حلال به عنوان پوشش قالب دهی استفاده کنید. گرافیت مقاومت حرارتی بالایی دارد و به همین دلیل در ساخته انواع نسوزهت و بوته‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کک متالورژی هم یک ماده متخلخل است که از ذغال سنگ بدست می‌آید. کک نقش‌های متفاوتی مانند تامین انرژی، احیای آهن، ایجاد تخلخل برای عبور گازهای احیا کننده و… دارد.
-
چسب سیلیکات
چسب سیلیکات می‌تواند با ترکیب شدن با آب، به ماسه شما شکل دهد. این چسب با عبور گاز CO2 خشک شده و می‌تواند به قالب شما استحکام بدهد.
سخن آخر:
برای ریخته گری انواع مواد مختلفی استفاده می‌شوند که می‌توانید با شناخت آن‌ها بهترین مواد را انتخاب کنید. در این مطلب تلاش کردیم تا مهم‌ترین مواد اولیه ریخته گری را به اختصار به شما معرفی کنیم.
