تفاوت سند بلاست و شات بلاست چیست؟

در این مقاله از سایت parsneginalborz می‌خواهیم توضیح دهیم که تفاوت سند بلاست و شات بلاست چیست؟ هرکدام از این دستگاه‌ها در صنعت چه کاربردی دارند و هر کدام چه مزایا و معایبی دارند. با ما همراه باشید.

شات بلاست چیست

شات بلاست یا گلوله‌های بلاست، مواد جوشکاری، فلز، یا سنگ‌های سختی هستند که در فرآیند شات بلاستینگ یا شات بلاست (Shot Blasting) برای پاکسازی یا آماده‌سازی سطوح مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فرآیند یک روش مکانیکی است که در آن شات‌ها به سمت سطح مورد نظر پرتاب می‌شوند و در اثر برخورد با سطح، ذرات آلودگی، رسوبات، و پوسته‌ها را از سطح حذف می‌کنند.

برخی اطلاعات مهم در مورد شات بلاست:

1. نوع مواد شات:

شات بلاست می‌تواند از مواد مختلفی مانند فولاد، فولاد زنگ‌نزن، فولاد گالوانیزه، آلومینیم، زرکونیا، سرامیک، نایلون، یا شیشه ساخته شود. هر کدام از این مواد خصوصیات و کاربردهای خاصی دارند.

2. سایز شات:

اندازه گلوله‌ها نیز متنوع است و بسته به نوع کاربرد و نوع سطح مورد پاکسازی متغیر است. شات‌ها ممکن است به صورت خرد شده، گرد، یا به صورت گلوله‌های با اندازه دقیق عرضه شوند.

3. کاربردهای شات بلاست:

شات بلاست در انواع صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله صنایع خودروسازی، ساختمانی، دریانوردی، متالوژی، صنعت پتروشیمی، و صنایع دیگر.

4. استفاده در فرآیندهای مختلف:

شات بلاست برای پاکسازی سطوح، حذف رسوبات، تقویت سطوح، پوشش‌دهی، و آماده‌سازی سطوح برای رنگ‌آمیزی یا پوشش‌دهی‌های دیگر به کار می‌رود.

مهمترین هدف از استفاده از شات بلاست، بهبود وضعیت سطح و افزایش چسبندگی و عمر مفید پوشش‌ها و رنگ‌آمیزی‌هاست.

بیشتر بخوانید: فروش انواع ساچمه شات بلاست

سندبلاست چیست

سندبلاست یک فرآیند پالایش سطوح است که از یک جریان سند (جسم‌های جوشکاری یا سنگ‌های معدنی) با فشار بالا به منظور تمیزکاری، آماده‌سازی سطح، حذف آلودگی‌ها و رسوبات، و حتی حذف موادی مانند رنگ یا روکش از سطوح استفاده می‌شود.

مراحل اصلی فرآیند سندبلاست:

1. آماده‌سازی سطح:

سطحی که قرار است تمیز شود، باید از روغن، گرد و غبار، رسوبات و آلودگی‌های دیگر پاک شود.

2. انتخاب نوع و اندازه سند:

سندی که معمولاً از جنس فلزی یا معدنی است، برحسب نیاز فرآیند انتخاب می‌شود. سند‌ها می‌توانند از مواد مختلفی مانند فولاد، آلومینا، سرامیک، یا شیشه باشند.

3. اعمال فشار هوا:

سند‌ها به وسیله یک جریان هوا یا گاز با فشار بالا به سمت سطح می‌رسند. این فشار بالا سبب ایجاد برخورد قوی سند با سطح می‌شود.

4. حرکت سند در جریان هوا:

سند‌ها با جریان هوا به سطح می‌رسند و با برخورد با سطح، ذرات آلودگی را از سطح پاکسازی می‌کنند.

5. حذف رسوبات و آلودگی‌ها:

سندبلاست باعث حذف رسوبات، خزشگی، رنگ، زنگ زدگی، و آلودگی‌های دیگر از سطوح می‌شود.

5. پاک‌سازی نهایی:

پس از انجام سندبلاست، سطح ممکن است نیاز به پاک‌سازی نهایی از طریق مکنده‌کاری یا شستشو باشد.

سندبلاست در صنایع مختلفی از جمله خودروسازی، ساختمان، صنعت دریانوردی، تعمیر و نگهداری، و فرآیندهای متالورژیکی استفاده می‌شود. این فرآیند می‌تواند سطوح را برای فرآیندهای مختلف مانند رنگ‌آمیزی، جوشکاری، و غیره آماده کند.

بیشتر بخوانید: شات بلاست چیست و چه کاربردی دارد

تفاوت سند بلاست و شات بلاست

سندبلاست (Sandblasting) و شات‌بلاست (Shot Blasting) هر دو فرآیندهای پالایش سطح هستند که برای تمیزکاری، آماده‌سازی سطح، حذف آلودگی‌ها و رسوبات، و افزایش خواص سطحی مواد مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما تفاوت‌هایی در موادی که برای این فرآیندها استفاده می‌شوند و نحوه اعمال این مواد بر روی سطوح وجود دارد.

نوع مواد استفاده شده:

سندبلاست:

از سند استفاده می‌شود که معمولاً از جنس سیلیسیم، کوارتز، یا مواد دیگر معدنی است.

شات‌بلاست:

از جسم‌های جوشکاری مانند گلوله‌های فولادی، سرامیکی، یا شیشه‌ای به نام “شات” استفاده می‌شود.

شدت و نحوه اعمال:

سندبلاست:

سند‌ها با فشار هوا یا گاز به سمت سطح پرتاب می‌شوند و با برخورد با سطح، ذرات آلودگی را از سطح پاکسازی می‌کنند.

شات‌بلاست:

شات‌ها نیز با فشار هوا یا گاز به سمت سطح پرتاب می‌شوند، اما این شات‌ها با برخورد به شدت بیشتری نسبت به سطح، علاوه بر حذف آلودگی‌ها، ممکن است سطح را نیز بهبود بخشند.

استفاده در کاربردهای خاص:

سندبلاست:

برای حذف رسوبات، آلودگی‌ها، خزشگی، و حتی حذف روکش‌های سطحی استفاده می‌شود.

شات‌بلاست:

بیشتر در کاربردهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که نیاز به حداکثر خوردگی و افزایش مقاومت سطحی دارند.

هرکدام از این فرآیندها مزایا و معایب خود را دارند و بسته به نیازهای خاص فرآیندهای صنعتی و کاربردهای مختلف انتخاب می‌شوند.

مزایا و معایب استفاده از شات بلاست:

مزایا:

• حذف آلودگی‌ها و رسوبات:

شات بلاست به خوبی قادر به حذف آلودگی‌ها، رسوبات، زنگ زدگی، و خستگی‌های سطحی از سطوح می‌باشد.

• افزایش خوردگی و مقاومت سطحی:

باعث ایجاد خاصیت خوردگی و افزایش مقاومت سطحی مواد می‌شود.

• آماده‌سازی سطح برای فرآیندهای بعدی:

استفاده از شات بلاست به عنوان یک مرحله پیش‌آماده‌سازی سطح، سطوح را برای فرآیندهایی مانند رنگ‌آمیزی یا جوشکاری آماده می‌کند.

• افزایش آداگه‌ی سطح:

شات بلاست می‌تواند سطوح را تا حدودی خشن کند و آداگه‌ی سطح را افزایش دهد، که ممکن است در بهبود چسبندگی رنگ و روکش‌ها مؤثر باشد.

معایب:

• خردش شدن شات:

در طی زمان، شات ممکن است خرد شود و اندازه آن کاهش یابد که می‌تواند بر کارایی فرآیند تأثیر بگذارد.

• مصرف انرژی بالا:

استفاده از شات بلاست نیاز به انرژی بالا دارد، به ویژه در مواردی که از هوا فشرده به عنوان جریان انرژی استفاده می‌شود.

• پسماند زیست‌محیطی:

شات بلاست باعث تولید پسماند و آلودگی هوا می‌شود. استفاده از شات‌های با قابلیت بازیافت می‌تواند این مشکل را کاهش دهد.

• نیاز به تجهیزات حفاظتی:

افرادی که در این فرآیند کار می‌کنند، نیاز به تجهیزات حفاظتی مانند ماسک، کاپشن، و عینک حفاظتی دارند.

تصمیم برای استفاده از شات بلاست باید با توجه به نوع مواد، نیازهای سطحی، و محیط کاری گرفته شود.

مزایا و معایب استفاده از سند بلاست

مزایا:

• تمیزکاری یکنواخت:

سندبلاست قادر به ایجاد یک سطح یکنواخت و بدون ناهمواری‌ها می‌باشد، که این ویژگی مهم استفاده در فرآیندهای نقاشی، روکش‌گذاری، یا اتصالات جوشکاری است.

• حذف رسوبات و آلودگی‌ها:

موثر در حذف رسوبات، آلودگی‌ها، زنگ زدگی، خزشگی، و دیگر آلودگی‌های سطحی است.

• آماده‌سازی سطح:

ایجاد سطحی آماده برای پوشش‌های مختلف مانند رنگ، روکش، یا مواد جوشکاری.

• افزایش چسبندگی:

افزایش چسبندگی روکش‌ها و رنگ‌ها به سطح، که می‌تواند ماندگاری و عمر مفید آنها را افزایش دهد.

• استفاده در صنایع مختلف:

مناسب برای مصارف صنعتی متنوع از جمله خودروسازی، ساختمان، تولیدات فلزی، نفت و گاز، و صنایع متالورژیکی.

معایب:

• پوشش گرد و غبار:

تولید گرد و غبار در هنگام اجرای سندبلاست که نیاز به ایمنی و تجهیزات محافظتی دارد.

• خرابی سطح:

اگر از مواد سند نامناسب یا با فشار بیش از حد استفاده شود، ممکن است سطح مورد تمیزکاری خراب شود.

• مصرف انرژی:

نیاز به مصرف انرژی برای فشار دادن سند‌ها به سمت سطح.

• محدودیت در بعضی موارد:

برخی سطوح یا قطعات به دلیل حساسیت به خرابی و یا شکل‌دهی غیرمطلوب از سندبلاست منع شده‌اند.

• محدودیت در حذف رسوبات چرب:

سندبلاست ممکن است در حذف رسوبات چرب و سخت که به سطح چسبیده‌اند، موفقیت کمتری داشته باشد.

هرچند که سندبلاست در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما باید موارد مصرف خاص هر صنعت و نیازهای خاص هر پروژه را در نظر گرفت و از روش‌های دیگر تمیزکاری نیز بهره‌مند شد.